Spelen met zand, zo gewoon en zo bijzonder!

Wist je dat zand het meest gebruikte en meest aantrekkelijke speelgoed is voor een kind? Zand is gratis, meestal redelijk schoon, natuurlijk, en heeft een hele grote speel en ontwikkelingswaarde. Als we daar water aan toevoegen dan hebben we alle ingrediënten voor uren, dagen, weken en jaren speelplezier voor jong en oud.

In het voorjaar zie je ouders bij de eerste lente dagen alweer richting strand trekken. Uit een grote tas of bolderwagen, steken scheppen, emmers, zandvormen en harken. Als de zee warmer wordt en het weer mooier, dan zie je de bouwsels van zand steeds dichter naar de kustlijn opschuiven. Voor die tijd slepen kinderen water af en aan naar hun bouwwerken op het strand.

Wat maakt nu dat kinderen zienderogen zo gelukkig met zand en water kunnen spelen?

Zand is allereerst een natuurlijk materiaal dat vele vormen kan aannemen en dat door de structuur uitdaagt om te ontdekken. Zo is er droog zand, mul zand, warm zand, koud zand, nat zand, kleddernat zand en dan is er nog zand in diverse structuren, zoals meer met steentjes, met schelpjes, rood zand, grijs zand, geel zand, wit zand, maar ook korrelig zand.

Alleen dat al is een uitdaging om te ontdekken en dan zeker ook wat je er allemaal mee kunt doen. 

In zand kun je graven, je kunt bergen maken met zand en in mul zand is het heerlijk om te vallen, te rennen of het door je vingers te laten gaan. Maar je kunt je ook heerlijk ingraven. Van steviger zand, gemengd met water kun je prachtige bouwsels en zandsculpturen maken met schrapers, vormpjes vullen of met sandshapers aan de slag.

Een sandshaper is er in vier formaten en geeft een kind vanaf een jaar of twee al de mogelijkheid om via draaiende bewegingen bollen te maken in zand. Zo kunnen zelfs de allerkleinsten een zandsculptuur maken.

De speelwaarde van een sandshaper is hoog omdat kinderen daar heel creatief mee kunnen zijn. Meer dan met gewone kant en klare vormen zoals een ster of een vis, die overigens wel een toegevoegde waarde kunnen hebben in het spelen met zand. Net als schelpen, steentjes, ijsstokjes  en gevonden voorwerpen uit de zee. Deze zie je vaak terug in de forten, kastelen en zitkuilen op het strand.

Ook een shovel kinderschep of een doorzichtige emmer hebben een toegevoegde waarde als het om spelen met zand en water gaat. Tussendoor vangen kinderen ook graag visjes en in een doorzichtige emmer kunnen ze alles wat ze opgraven en vangen heel goed zien.

Het is verbazingwekkend dat kinderen, zodra ze zand in hun handen hebben, ontzettend creatief en op zichzelf kunnen spelen. Zand is voor de ontwikkeling van alle zintuigen ook erg belangrijk. De huid beslaat ruim 95% van ons lijf. Die huid heeft zintuiglijke prikkels nodig om te kunnen waarnemen. Een kind dat een verscheidenheid aan natuurlijke materialen krijgt aangeboden zal ook het gevoel, zowel fysiek als emotioneel beter ontwikkelen.

Zand daagt uit tot het verkennen van de wereld van gevoel, structuur, samenwerken, zelfontwikkeling en het leren kennen van de elementen, water, vuur, lucht en aarde. Zelf leren ruiken, voelen, proeven, horen en zien, zal op alle fronten tot een positieve ontwikkeling van kinderen leiden. 

Onze rol is slechts materiaal aanbieden en dan los te laten wat een kind ermee doet. Dan kan het een eigen en vrij spel ontwikkelen. Als wij ons in dat spel teveel opdringen en teveel aanbieden zal een kind zijn interesse kwijtraken. We horen wel eens ouders zeggen dat hun kind niet speelt. Vaak is overprikkeling daar een oorzaak van geweest. Teveel aanbieden en teveel bemoeizucht, hoe goed bedoeld ook!

Ga eens samen met je kind naar het strand en blijf op afstand kijken wat er gebeurt. Als ergens de natuur een directe en duidelijke invloed heeft op het speelgedrag van een kind, dan is het wel waar zand, water, wind en zonnestralen met elkaar samenwerken. 

En als je kind met zand wil blijven spelen, dan is de zandbak in de tuin in combinatie met water een prima vervanging. Ook Kinetic Sand om binnen aan tafel mee te spelen veroorzaakt een continue stroom van verwondering, aandacht en creativiteit!

En wil je zand, water, en strand en zandkastelen terughalen op een regenachtige dag, speel dan eens het coöperatieve spel Zandkastelen! En ik weet zeker dat blijheid en vrolijkheid direct je huis zullen vullen!

Dat is een wereld van verwondering die ik elk kind en elke ouder gun!